Amerikan Sağlık Enstitüsü (NIH) bünyesindeki Ulusal Kanser Enstitüsü, ‘The Sister Study’ adlı çalışmasının son yayınlanan etabında, kalıcı saç düzleştirme işleminin kadın kanserlerindeki etkisi ortaya koydu.
Dünyada ilk kez, kalıcı saç düzleştirme işlemlerinin kadın kanserleri üzerindeki etkisini ortaya çıkardığı kaydedildi.
Brezilya ve Amerikan fönü ile keratin düzleştirme gibi kalıcı düzleştirme işlemini yılda 4’den fazla yaptıran kadınlarda, rahim zarı kanseri riski iki katına çıktığı ortaya kondu.
DHA’nın haberine göre; 34 binden fazla kadının 11 yıl boyunca takip edilerek gerçekleştirildiği bu önemli çalışmayı Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Taylan Şenol değerlendirdi.
Östrojen hormon dengesini bozuyor
Şenol, kalıcı düzleştiricilerde bulunan paraben, bisfenol A, çeşitli metaller ve formaldehit gibi endokrin bozucu kimyasal maddelerin östrojen hormonu dengesini bozduğunu ve östrojene bağlı gelişen kadın kanserlerini tetiklediğini söyledi.
1 kez bile yaptırılsa, kanser riski artıyor
İşlem yapılırken yüksek ısı ile maşa yapılmasının da bu maddelerin kafa derisinden emilimini kolaylaştırdığına dikkat çeken Doç. Dr. Şenol, çalışmaya göre bu işlemi yaptıran her 42 kadından birinde, rahim zarı kanserine rastlandığını kaydetti.
Araştırmaya göre yılda bir kez bile bu işlemi yaptıran kadınlarda, rahim zarı kanseri gelişme riski artıyor.
“Yılda 4’ten daha fazla bu işlemi yaptıran kadınlar ciddi risk altındalar”
25 yıllık Kuaför Alper Damdelen ise, yeni nesil kalıcı saç düzleştiricilerde ‘formaldehitin’ yer almadığını, kadınların özellikle daha ucuza, kendi kendilerine evde yapmak üzere internetten kolayca satın aldığı bazı ürünlerin tehlike saçtığını vurguladı.
Doç. Dr. Şenol bu çalışma sonuçlarının, çok büyük bir örneklem ile çok uzun bir süreye yayılması nedeniyle çok önemli olduğunu belirterek, “Amerikan Ulusal Kanser Enstitüsü araştırmacılarının yaptığı çok önemli, çok büyük bir çalışma. 34 bin kadının 11 yıl boyunca takip edildiği bu araştırmaya göre, özellikle kalıcı saç düzleştiricilerin kullanımı, içinde parafenilendiamin (PPD), paraben, formaldehit ve östrojen salgılanmasına neden olan maddeler içeren düzleştiricilerin, rahim zarı kanserini ciddi şekilde artırdığı ortaya çıktı. Yılda 4’ten daha fazla bu işlemi yaptıran kadınlar ciddi risk altındalar. Saç düzleştirme sırasında kullanılan o sıcak maşa, kafa derisinin ısınmasına sebep olarak buradaki kan akımını artırıyor ve bu da kanserojen maddelerin vücut tarafından emiliminin daha fazla olmasına neden oluyor.” dedi.
Kalıcı saç boyaları, yumurtalık kanseri riskini artırıyor
Aynı araştırma ekibinin, ‘The Sister Study’ çalışması kapsamında geçtiğimiz yıl da kalıcı saç boyasının yumurtalık kanseri riskini artırdığına dair sonuçlar elde ettiğine dikkat çeken Doç. Dr. Şenol, “Bu maddelerin kadın doğum organlarının farklı bölgelerinde de kanserojen etkisi ayrıca araştırılmış. Aynı ekip bir yıl önce de yumurtalık kanseri ile ilgili böyle bir çalışma yürütmüş ve o çalışmada da aynı örneklem grubu değerlendirilmişti. Buna göre saç boyası ve ağartıcılar, yumurtalık kanseri riskini daha çok artırırken, kalıcı saç düzleştiricilerin ise rahim zarı kanserini ciddi şekilde artırdığı kaydedilmiş. Çalışmaya göre 42 kadından bir tanesinde, rahim zarı kanseri tespit edilmiş. Bu, oldukça yüksek bir oran. Kuaföre giden 42 kadının her birinin rahim zarı kanseri riski çok yüksek demek bu. Yılda bir defa bile yaptırsa, risk yine yükseliyor.” şeklinde konuştu.
“Daha çok hormon bağımlı kanserlerde etkili gibi görünüyorlar”
Çeşitli kimyasalların vücuttaki östrojen dengesini bozduğu için, östrojene duyarlı kanserleri de tetiklediğine değinen Doç. Dr. Şenol, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu kimyasalların kansere nasıl neden olduğunu net olarak bilmiyoruz. Ama daha çok hormon bağımlı kanserlerde etkili gibi görünüyorlar. Hormona bağımlı kanserler ne demek, örneğin meme kanseri, rahim zarı yani endometrium kanseri ve yumurtalık kanseri bunlar arasında yer alıyor. Yani bu kanserlerde hormonların etkisi söz konusu. O nedenle bu kimyasallar, östrojen dediğimiz kadınlık hormonunun artmasına neden olarak vücut içerisinde bir östrojen dengesizliğine sebep oluyor.
Bu östrojen dengesizliği de yıllar içerisinde bu kanserlerin artışına yol açıyor. Kaldı ki bu çalışmada rahim zarı kanserinin her iki tipine de bakılmış. Hormona duyarlı olan tip 1 dediğimiz östrojene bağlı gelişen rahim zarı kanserinin daha fazla arttığı tespit edilirken, östrojenle çok ilgisi olmayan tip 2 rahim zarı kanserinde aynı artış gözlenmemiş.
Bir de rahim ağzı kanseri var. Bu çalışmada rahim ağzı kanseri ile bu maddeler arasında bir ilişki değerlendirilmemiş. Zaten rahim ağzı kanseri de bizim bildiğimiz kadarıyla hormona duyarlı bir kanser değil.”
“Ucuz diye internette satılanların çoğunda formaldehit var”
Kuaför Alper Damdelen ise kalıcı saç düzleştirme işleminin Türkiye’de 10-15 yıldır yapıldığını anlatarak şu bilgileri verdi:
“Kalıcı düzleştirme, kadınların hayatını kolaylaştırmak, saçlarını daha uzun süre düz bir hale getirmek için kullandığımız bir teknik. Brezilya ve Amerikan fönü kalıcı düzleştirme, keratin botoks düzleştirme gibi birçok ismi var. Keratin düzleştirme olarak bilinen ilk versiyonu, yaklaşık 15 yıldır Türkiye’de vardı. Son 5-6 yıla kadar bu uygulama çok yaygın bir şekilde kullanıldı. Ama son 5-6 yıldır keratin değil, ‘botoks düzleştirme’ dediğimiz ve formaldehitten arındırılmış ürünlerle yapılan, daha zararsız bir versiyonunu, daha çok tercih ediyoruz. Maalesef yanında bazı kadınlar, internette ya da daha ucuz olduğu için bazı satıcılardan, bir önceki versiyonu olan, formaldehit ya da zararlı kimyasallar içeren ürünleri alabiliyorlar. Daha ucuz olduğu için, kendi evlerinde rahat uygulayabildikleri için tercih ediyorlar. Ama biz bunu kesinlikle tavsiye etmiyoruz. Bu işlemi yaparken önce saçları özel şampuanıyla tüm kalıntılardan arındırıyoruz. Keratin botoks diye adlandırdığımız saç gençleştirme dediğimiz ürünü, saçlara sürüyoruz. 20-25 dakika kadar beklettikten sonra, saçlara düzgünce bir fön çekiyoruz. Ardından da pres dediğimiz düzleştirici ile fönün üzerinden sıcak düzleştirme işlemi gerçekleştiriyoruz. Bu yoğun ısı ile birlikte saçlarda daha uzun süreli, kalıcı düzlük elde ediliyor.”
“Her sabah fön çekmemek için yaptırdım”
Kalıcı düzleştirme işlemini ilk kez 2 yıl önce yaptırdığını anlatan 24 yaşındaki Aynur Hürmüz, “Birkaç kez yaptırdım, güzel oluyor ve saçlarıma parlaklık veriyor. O yüzden tercih ettim. Her gün fön çekmeme de gerek kalmıyordu. Ama sağlığa zararlı olduğunu bilmiyordum.” dedi.
Seda Solak ise “Bugün yaptırdım. Her sabah uğraşmamak için açıkçası daha rahat bir kullanımı var. Her gün fön kullanmama gerek kalmıyor. İki-üç yıldır yaptırıyordum. Zararı olduğunu kesinlikle bilmiyordum.” diye konuştu.