İnsan ömrünün ortalama üçte birini oluşturan uyku, sağlıklı bir ömür için büyük değer taşıyor. Uykunun bozulması yahut uyku sırasında yaşanan rahatsızlıklar, çeşitli hastalıkları beraberinde getiriyor. Türkiye’de görülen en yaygın uyku rahatsızlıklarının başında uyku apnesi sendromu gelmektedir. Dikkat edilip tedavi edilmezse ölümcül riskler doğurabiliyor.
Kızılay Kartal Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. M. Burak Uçar, uyku apnesi belirtileri ve tedavisi hakkında bilgi verdi. Dr. Uçar, “Uyku apnesi, horlamanın eşlik ettiği en kıymetli uyku bozukluklarından biridir ve uykuda teneffüsün 10 saniye ve üzerinde durması olarak söz edilebilir. Bu durum saatte 5 defa ve üzerinde gerçekleşirse uyku apnesi sendromu olarak söz edilmektedir. Hafif, orta ve ağır şiddette olan tipleri bulunmaktadır. Lisan kökü ve yumuşak damağın yahut çok büyümüş bademciklerin hava yolunu tıkaması sonucunda uyku apnesi gelişebilir. Uyku apnesi olan bireylerin çok değerli bir kısmında horlama şikâyeti bulunur” diye konuştu.
HORLAMA VE UYKUDA NEFES KESİLMESİ ESAS BELİRTİLERİ
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. M. Burak Uçar, “Uyku apnesinin belirtilerinden en kıymetlisi uykuda teneffüsün durmasıdır. Öbür uyku apnesi belirtileri ise şöyle sıralanabilir; uykuda sırasında huzursuzluk, horlama, gündüz yorgun uyanma, gün içinde konsantrasyon eksikliği, sık sık idrara kalkma, terleme, ağız kuruluğu, hipertansiyon, cinsel isteksizliktir.
Uyku apnesi sendromu olan bireyde horlama, birkaç kat daha fazla ve gürültülü bir halde gerçekleşir. Horlamanın yanı sıra nefes darlığı, sık sık iç çekme, çırpınarak uyanmaya çalışma, sık ve uzun vadeli teneffüs durmaları, sabah yorgun uyanmak da uyku apne sendromu yaşayan bireylerde görülür. Bilhassa obez ve kilolu şahıslarda horlama dikkate alınması gereken bir işarettir” diye konuştu.
TEDAVİ EDİLMEZSE ÖNEMLİ SONUÇLARI OLUR
Uyku apnesinin çok tehlikeli sonuçları olabileceğini belirten Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. M. Burak Uçar, “Uyku apnesi ile birlikte nefes almanız durduğu vakit kandaki oksijen ölçüsü düşer, buna karşılık karbondioksit ve asit birikimi ölçüsü ise artar. Bu durum kalp, kan damarları ve hudut sisteminizin daha fazla çalışmasına yol açar. Bu da yüksek tansiyon, ritim bozukluğu, kalp yetmezliği, kalp krizi, inme (felç) riskinin sağlıklı şahıslara nazaran daha fazla sıklıkta görülmesine sebep olur. Direksiyon başında ani uyuya kalma sonucu trafik kazası geçirme riski, dikkat dağınıklığı, depresyon ve hafıza sorunlarının de görülme riski önemli oranda artar” diye konuştu.
UYKU APNESİ TANISI
Uyku apnesinin uygun teşhis formülü ve tedavi seçenekleri sayesinde tedavi edilebileceğini belirten Kızılay Kartal Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. M. Burak Uçar, “Doktorunuz yapacağı uyku çalışmaları ile uyku esnasında bedeninizde neler olduğunu görmeye yarayan bir dizi test gerçekleştirir. Uyku testlerinin içinde en kıymetlisi polisomnografi (PSG)’dir. Bu test beyindeki elektriksel aktiviteyi, göz hareketlerini, kas aktivitesini, kalp atışını, ağız ve burundaki hava akışını ve kandaki oksijen ölçüsünü ölçer. Polisomonografi uyku apnesi tanısı için en kesin yoldur.
Uyku apnesi görülen kişi şayet kilolu yahut obez ise öncelikle bu bireylerin diyetisyen denetiminde kilo vermesi gerekir. Ayrıyeten, alkol ve uyku ilaçlarından kaçınmak, sigarayı bırakmak ve sırt üstü yatmamak da rahatsızlığı azaltır. Uyku apnesi sendromunun temel tedavisi, teşhis konulduktan sonra ve hastalarda orta/ağır uyku apnesi sendromu saptanması halinde, apne önleyici aygıtların (CPAP-BPAP) hastalar tarafından kullanılmaya başlanmasıdır. Şayet üst teneffüs yollarında besbelli anatomik darlıklar var ise hastanın kulak burun boğaz uzmanı tarafından cerrahi teşebbüs istikametinden kıymetlendirilmesi gerekir” dedi.