BURSA (İGFA) – BUSİAD Besin ve Tarım Uzmanlık Kümesi tarafından organize edilen “Çevre ve İnsan Sıhhati Açısından Pestisit Sorunu ve Tahlil Önerileri” bahisli panel düzenlendi.
Uludağ Yaş Meyve Zerzevat İhracatçılar Birliği Lideri Prof. Dr. Senih Yazgan’ın idaresinde gerçekleştirilen aktiflikte konuşan Bursa Uludağ Üniversite Etraf Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Efsun Dindar, pestisitin etrafa olan ziyanlarını değindi. Doç Dr. Dindar, dünyada da pestisit kullanımının arttığını söz ederek, 1990 ile 2020 yılları ortasında Türkiye’de de pestisit kullanımın arttığını belirterek, Bursa’da da artışın yüksek olduğunu söyledi. Pestisit kullanımın artmasıyla verimlilik artışı olmadığını da kaydeden Doç Dr. Dindar, “Tarım ve Orman Bakanlığı bilgilerine nazaran 2014-2018 yılları ortasında pestisit kullanımı yüzde 51,10 artmasına karşın, hektar başına ton olarak buğdaydaki randıman artışı yüzde 14,17 azalmıştır” dedi.
Doç. Dr. Dindar, şunları tabir etti:
“Türkiye’de içme suyu arıtma tesislerine ulaşan sularda saptanan 49 mikrokirleticinin 33’ü pestisit. Türkiye genelinde su kaynaklarında kalitenin düşmesine sebep olan mikrokirleticilerin 20’sinden 16’sı pestisit. Yani yalnızca yediklerimizde değil, içtiklerimizde de pestisit var. Dünya genelinde tüm tarım yerlerinin yaklaşık üçte ikisinin en az bir pestisit etken hususu ile kirlenmiş (kontamine) olması tasa vericidir.”
Pestisitin biyoçeşitliliği de olumsuz etkilediğini kaydeden Dindar, son 50 yılda biyoçeşitliliğin yarısının kaybolduğunu söyledi. Sürdürülebilir tarım uygulamalarına geçilmesi gerektiğini de kaydeden Doç Dr. Dindar, Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında pestisit kullanımını azaltmak zorunda kalacağımızı da söz etti.
BİLİNÇSİZ KULLANIM…
Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Muhafaza Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nabi Alper Kumral, çok yüksek tesir, kolay uygulanma, düşük maliyet, kolay ulaşılabilirlik, depolama ömrünün uzunluğu nedeniyle pestisitlerin tercih edildiğini söyledi.
Prof. Dr. Kumral, pestisitlere mecbur olunmadığını, farklı prosedürlerin bulunduğunu belirterek, yan tesirleri hakkında da bilgi verdi. Prof. Dr. Kumral, deri, ağız ve teneffüs yoluyla zehirlenmelere neden olduğunu, bunların yüzde 11’inin kaza ve bilerek, yüzde 33’ünün kullanırken, yüzde 56’sının ise yiyeceklerle bulaştığını tabir etti. Prof. Dr. Kumral, akut ve kronik tesirleri olan pestisiti kullanırken çiftçilerin bilinçsiz olduğunu da söz ederek, maske, eldiven, tulum, gözlük takma üzere hususlarda istenilen noktada olunmadığını lisana getirdi.
Prof. Dr. Kumral, 216 pestisitin yasaklandığını, 31’inin de yasaklanmak üzere olduğunu da kaydetti.
“HAMİLELER VE ÇOCUKLAR…”
Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Kısmı Öğretim Üyesi, Prof. Dr. Mine Sibel Gürün de, “Pestisitler ve hastalıklar ortasındaki yakın bağlantı uzun bir müddetten beri bilinmektedir. Çocuklar ve gebeler pestisitin tesirlerine en fazla hassas olan popülasyonlardır” diyerek, “Başta kanser olmak üzere, nörodejeneratif hastalıklar, immün sistem hastalıkları, çocuklarda bilişsel gelişim bozukları, birtakım endokrin hastalıkları ile pestisitler ortasında yakın bağlantı bulunmuştur” formunda konuştu. Prof. Dr. Gürün, şunları söz etti:
“Tarımda, meskenlerde, okullarda, bahçelerde ve halka açık yerlerde pestisitlerin yaygın kullanımı, dünya çapında milyonlarca çocuğu ve yetişkini olumsuz etkilemektedir. Günümüzde çocuklar bir jenerasyon öncesine nazaran daha fazla hasta oluyor. Anne karnında yahut birinci 5 yılda pestisite maruz kalan çocuklarda, başta çocukluk çağı kanserleri (lösemi ve lenfomalar) olmak üzere, böbrek üstü tümörleri, nörolojik gelişimde sapma, DEHS (dikkat eksikliği hiperaktivite sendromu) ve otizm görülüyor.”
“DEVLET ALTERNATİFİ DESTEKLEMELİ…”
Sagron Tarım A.Ş.’den Ziraat Mühendisi Ali Sarıbal ise pestisitlerin şimdilik öbür bir alternatifinin olmadığını tabir ederek,“Verim kaybı, kaliteli ve pazarlanabilir standartlarda eser yetiştirmek, ekonomik eser yetiştirmek, yetiştirilen eserlerin raf ömürlerini uzatmak emeliyle pestisitler kullanılmaktadır” dedi. Pestisit kullanılmaması durumunda eserlerde yüzde 50 ile yüzde 90 ortasında eser kaybı yaşanacağını da kaydeden Sarıbal, kimyasal uğraş dışındaki alternatif gayret metotlarının olduğunu ve bu sistemlerin devlet tarafından desteklenmesi gerektiğini de belirtti.
Bursa Tarım ve Orman Vilayet Müdürlüğü Bitkisel Üretim ve Sıhhati Şube Müdürü Ömer Doğan da, eğitim, bilgilendirme ve denetleme uygulamaları hakkında bilgi verdi.
Panelin sonunda soruları da yanıtlayan iştirakçilere, “Kır Çiçekleri Okusun Diye” kampanyasına isimlerine yapılan bağışın sertifikaları da sunuldu.